Last Updated:

Kadın Sünneti

Bu yazıya kaç puan verirsiniz?

[ratings]

Kadın sünneti, genel böyle bir uygulama olmasa da bölgesel olarak günümüzde uygulanmaya devam eden bir uygulamadır. Peki çokça tartışılan kadın sünneti nedir? Bu yazımızda farklı yönleriyle özellikle din ve cinsellik açısından kadın sünnetini incelemeye çalışacağız.

Kadın Sünneti Nedir?

Kadın sünneti, kadınlığın cinsel haz merkezi olan ve erkeklerdeki penis ucuna tekabül eden klitoristeki (bızır) derinin erkek sünnetine benzer şekilde alınması işlemidir. Alınan bu deri klitorisi halka şeklinde sarmakta ve örtmekte, bir külah gibi kapatmaktadır. Bu şekilde olan kadınlarda cinsel tatmin açısından bazı problemler yaşanabilir. Kadın sünneti bunların önüne geçmek için uygulanmaktadır diyebiliriz.

Geçmiş dönemlerde günümüzdeki gibi tıbbi bir bilgi olmasa da klitorisin cinsel haz merkezi olduğu bilinmektedir. Bu yüzden klitorisin alınmasının, kadının cinsel hayatının bitirilmesi olacağı yada bunu saran derinin alınmasının cinsel tatmin açısından faydalı olacağı biliniyordu. Bir gelenek haline gelen bu uygulama, bunun üzerine bina edilmiş olmalıdır.

Bununla birlikte Günümüzde dünya genelinde İslam dini ile alakasız şekilde uygulanan kadın sünneti uygulaması vardır. Bu uygulama UNICEF tarafından incelenmektedir. UNICEF bu uygulamayı dört tipe ayırmıştır. Bu tipler uygulanma şekli ve organa zarar verme derecesine göre belirlenmiştir. 

Şunu unatmamak gerekir ki İslam Dini, fıtratı bozacak ve insan sağlığına zarar verecek hiçbir uygulamaya hoş bakmaz. Bu açıdan UNİCEF'in raporlamış olduğu zararlı kadın sünneti ile İslam'ın teşvik etmese de kısmen izin verdiği kadın sünneti aynı değildir. 

Kadın Sünnetinin Tarihi Geçmişi

Kadın sünneti çok eski dönemlerden beri farklı kültürlerde uygulanmaktadır. Günümüzde de yine bazı bölgelerde uygulanmaya devam edilmektedir. Türkiye'nin doğu bölgelerinde Mısır, Suudi Arabistan ve birçok Afrika ülkesinde uygulanmaktadır. UNİCEF'in 2016 yılı tahminine göre  30 ülkede bu uygulama nedeniyle cinsel organında sakatlık olan 200 milyon kadın bulunmaktadır. Hz. Peygamber döneminde ise Mekke ve Medine’de de bu uygulama vardır. Mekke de Ümmü Habibe, Medine de ise Ümmü Atiyye’nin kızlar için sünnetçilik yaptığı bilinmektedir.

Kadın Sünneti Niçin Yapılıyor

Kadın sünneti, erkeklerde olduğu gibi sağlık ve cinsellik açısından faydalı olarak görüldüğü için uygulanmış olabilir. Özellikle kadınlarda cinsel haz merkezi olan klitorisin, onu kapatacak bir deriden kurtarılarak daha işlevsel hale getirilmesi amaçlanmış olabilir. Bu bağlamda kadın sünneti, cinsel tatmin için dini kriterlerden birisi olabilir. 

Bununla birlikte bazı Arap kabilelerinin cinsiyetleri ve tecavüze uğrayabilirler düşüncesiyle kız çocuklarını diri diri gömdükleri bilinmektedir. Bu durum akıllara “kızların cinselliklerini köreltme yada tamamen ortadan kaldırma düşüncesi olabilir mi?” sorusunu getirmektedir. Bugün özellikle Afrika Kabilelerindeki uygulamanın bu şekilde olduğu raporlara yansımaktadır.

İslam'daki sünnete bakacak olursak bu konuda Peygamberimiz’e nisbet edilen hadîsler, her iki amaca da işaret etmektedir.

Kadın Sünnetinin Dini Boyutu

Bayanların sünnet edilmesi ile ilgili Kur'an’da bir bilgi bulunmamaktadır. Hadislerde ise hüküm bildiren, yapılmasını yada yapılmamasını emreden bir açıklama yoktur. Ancak Hz. Peygamber döneminde her kadında olmasa da uygulamanın var olduğunu gösteren rivayetler bulunmaktadır. Bazı hadisler de ise şartlı bir şekilde onaylandığı görülmektedir. Yani bu durumda Peygamberimiz kadın sünnetini direk tavsiye etmemiş ama saygı duyduğunu da göstermiştir.

Peygamberimizin “Kadında ve erkekte sünnet olunan kısımlar birbirlerine temas ettiğinde güsül/boy abdesti olmak vâcibdir/gerekir.” şeklinde bir hadis-i şerifi vardır. Bu hadiste erkek ve kadının sünneti için “el-hitan” kelimesi kullanılmıştır. Bu kullanım Peygamberimiz döneminde kadın sünnetinin bilindiğini göstermektedir.

Bu durum genel bir uygulama mı yaksa bazı ailelerin tercihi mi bu konuda kesin bir bilgi yoktur. Ancak Müslüman erkeklere emredildiği gibi kızlara da uygulanması emredilmemiştir. Hz. Peygamberin ve ileri gelen sahabilerin kendi çocuklarına uyguladıkları konusunda da bir bilgi yoktur. Bu durum genel bir uygulama olmadığını ancak yer yer uygulayanlar olduğunu göstermektedir. Bazı alimler kadınlarda sünnet olmayı gerektirecek fazlalık derinin doğulu kadınlarda olduğu için bölgesel olarak uygulandığı görüşündedir.

Hadis olduğu kesin olmayan ama bazı alimler tarafından hadis olarak kabul edilen bir sözde Peygamberimizin kadın sünnetçisi olarak bilinen Ümmü Atiyye’ye şöyle söylediği görülmektedir:

‐ Dokunmakla yetin. (Klitorise ve sinirlerine dokunma; onu örten kısımda işlem yap.) Böylesi bir işlem kadına daha çok haz verici, kocasını da daha ziyade mutlu edicicidir…

Bu söz hadis olarak kabul edilirse görülecektir ki Peygamberimiz kadının cinselliğini engelleyici şekilde değil daha işlevsel hale gelecek şekilde tavsiyede bulunmuştur.

Konuyla ilgili o dönemden bir örnek vermek gerekirse Ümmü'l-Muhacir isimli bir kadın şunları anlatmaktadır: Ben Rum diyarından esir edilen câriyeler arasındaydım. Hz. Osman bize Müslümanlığı arz etti. Ben ve başka bir cariyeden başka Müslüman olan olmadı. Hz. Osman bizim için şöyle emir buyurdu: Bunları götürüp sünnet ettirin ve yıkatın.

Bu durum da o dönemdeki sünnet uygulamasına bir örnektir.

Kadın Sünnetinin Dini Hükmü

Allah’ın Resûlü, kız sünneti ile alakalı kendisine nisbet edilen sözlerinde, onun cinselliği geliştirici yönüne işaretle şöyle buyurmuştur: “Sünnet olmak erkekler için Peygamberlerin yolunu izlemektir. Kadınlar için de bir değerdir…”

Bu hadisin sıhhati hakkında tartışmalar vardır. Hadisin sahih olduğunu kabul etsek bile zaten Peygamberimiz bu hadisinde kadınlar için sünneti yapılması gerekli bir işlem olarak göstermemiştir. Farklı kültürlerde var olan bir uygulamanın sadece sakıncası olmadığını göstermiş olmaktadır.

Şafii mezhebi alimleri ise erkeklerde olduğu gibi sünnetin kadınlarda da vacip yani gerekli olduğunu bildirmişlerdir. Bu sebeple Mısır ve Sudan gibi Şafii mezhebi mensuplarının çoğunlukta olduğu ülkelerde kızların sünnet edilmesi yaygın bir uygulamadır. Hanefi mezhebi kadın sünnetini dini bir yükümlülük olarak değerlendirmemiş, sadece örfi olarak yapılabileceğini söylemiştir. Bu yüzden de Türkiye gibi Hanefi Mezhebi mensuplarının yoğunluklu olduğu ülkelerde kadın sünneti ilgi görmemiştir.

Sonuç olarak İslam dinine göre, kadın sünneti hakkında kesinleşmiş bir emir ve yasak bulunmamaktadır. Bu uygulama dini bir ibadet yada uygulama olmaktan çok kültürel bir ritüeldir. Ancak İslam dini çok farklı kültürlerde yaşanmakta olduğu için İslam’ın temelleri ile çelişmeyen kültürel uygulamaları yasaklamamıştır.

Cinsellik Açısından Kadın Sünneti

Cinsellik açısından konunun önemi, kız sünnetinin öğütlenmesindeki amacın cinsel hazları köreltmek değil geliştirme olmasıdır. Çünkü erkek çocukların sünnet ettirilmesi ile ilgili teşvik edici hadislerde amaç gösterilmemesine karşılık, kız çocukların sünnet edilmesi ile ilgili hadislerde veya hadis olduğu ileri sürülen sözlerde cinsel amaç açıkça belirtilmiştir.

Cinselliği yok edecek şekilde bir uygulama olduğu ve bunun temeli de İslam olarak gösterilerek medyada kadın “sünneti vahşeti” şeklinde kampanyalar yürütülmektedir. Öncelikle bilinmelidir ki kadın sünnetinin kaynağı İslam Dini değildir. Bu uygulamanın kaynağı farklı kültürlerdir.

Cinselliği yok edici olması açısından bakınca kadın sünneti ikiye ayrılmaktadır.

  1. İslam’ın izin verdiği Kadın Sünneti

İslam’ın izin verdiği kadın sünneti cinselliği engelleyici değil, daha iyi hale getirici niteliktedir. Cinselliği ortadan kaldıracak şekilde bir operasyon gerçekleştirmek, insan fıtratını bozmaktır ve dinimiz bunu kesinlikle yasaklamıştır.

  1. Firavun Sünneti

Firavun sünneti, klitorisi tamamen çıkartarak kadının cinselliğini ortadan kaldırmak ve üzerinden dikiş atarak kapatmaktır. Sanki bir kadın hadım şeklidir denilebilir. Fravun sünneti şeklinde sünnet yada ilkel ve sağlık açısından yetersiz bir ortamda yetkisiz kişiler tarafından yapılan sünnet kesinlikle kabul edilebilir değildir. Böyle bir uygulama hemen terkedilmelidir. Çünkü kadın cinselliğini olumsuz yönde etkilemek zulümdür ve her çeşidiyle zulüm haramdır. Medyada ortaya çıkan haberler bu tür sünnetlerdir ve İslam ile bağdaştırılmamalıdır.

Dünya Sağlık Örgütü de Kadın Sünneti'ni cinsel organın ne kadarının kesildiğine ve çıkarıldığına göre 4 tipe ayırmıştır. Bunlardan ilk üçü kadın cinselliğine farklı derecelerde zarar vermektedir. 4. tip ise geleneksel sünnet olarak isimlendirilmiş ve sadece çizik atma yada farklı zararlar ile tanımlamıştır. İslamın izin verdiği sünnet ise buradaki sadece geleneksel sünnet olarak adlandırılan ve zarar değil fayda mülahazası ile yapılan sünnet olabilir. 

Tıpta Kadın Sünneti Benzeri Operasyonlar

Her insan yaratılış açısından bazı farklılıklara sahiptir. Organlarımız aynı olsa da büyüklükleri ve şekilleri açısından biraz farklılık olabilir. Klitoris de aynı şekilde kişiden kişiye şekil açısından farklılık gösterebilir. Klitorisin çevresindeki derinin yapısı bazı kadınlarda görüntü çirkinliği ve orgazm problemi oluşturabilir. Bu durumda estetik plastik cerrahiye başvurulabilmektedir.

Özellikle orgazm olamama şikayeti nedeniyle başvuran kadınlarda bazı doktorlar klitorisi dışarıdan saran derinin kısaltılması yani “klitorisin soyulması” şeklinde bir operasyon önermektedirler. Burada amaç klitorisin cinsel ilişki esnasında penisle direkt temasının sağlanmaya çalışılmasıdır. Bu tür ameliyatlar, erkek sünnetinden farklı değildir.

Uzmanlarınca bazı kız çocuklarında gerekli görülerek yapılacak kız sünnetinin faydalı olduğunu, benzeri işlemlerin Klitoropeksi adıyla, modern tıbbın uygulamaları arasına girmesi bunun ihtiyaç halinde uygulanabileceğini göstermektedir.

Günümüzde modern tıbbın yaptığını geçmişte sıradan insanların yapması yadırganmamalıdır. Ancak günümüzde hala eski usullerle ve gereksiz yere bir uygulama yapılıyorsa bu kesinlikle yanlıştır.

Klitoropexy Nedir?

 Klitorisin üzerindeki derinin klitorisi gizlemesi nedeniyle uyarılamamaya bağlı orgazm problemi olan kadınlarda bu deri ameliyatla alınmakta, klitoris ortaya çıkarılmakta ve kadının sorunu ortadan kalkmaktadır. Bu uygulamaya klitoropexy adı verilmektedir.

Sonuç

Konunun başından beri kadın sünneti ile ilgili bazı hususlara değinmiş olduk. Bu konu günümüzde çok tepkilere neden olsa da özellikle tıptaki benzer uygulamalar da dikkate alınarak tekrar bir değerlendirme yapmak gerekir. Bu bağlamda

  1. Medîne’de kız çocuklarının bazılarına olsun Allah’ın Resûlü’nün bilgisi altında sünnet edilmiş olması,
  2. Allah Resûlü’nün örf çizgisinde cinsel tatmin amacını da gözeterek, kız çocuklarının sünnet edilmesini öğütler ifade kullanması,
  3. Günümüzde bir çok imkana rağmen cinsel tatminsizlik oranlarının yüksek olması

Gibi durumlar göstermektedir ki kadın sünneti doğru şekilde uygulandığı takdirde ihtiyaç duyulan kadınlarda bir problemin çözümü olabilir.

Bununla birlikte bilgisizce ve körü körüne, adetten ileri gelen bir uygulama olarak uygunsuz şartlar altında yapılması çok daha büyük problemlere sebebiyet verebilir. Özellikle de Fravun Sünneti gibi bir insanın cinsellik yönünü tamamen ortadan kaldıracak bir uygulama kesinlikle ne bir dinin, ne de bir insan vicdanının izin vereceği bir uygulama değildir. Bunun bilincinde olarak eğer ihtiyaç varsa, doktorların eliyle uygulanabilir.

Cinsel organında, tatmin olmayı engelleyici bir fazlalık olan kadınlar estetik plastik cerrahlara yada jinekologlara başvurarak sorunlarının çözümünü aramalıdır.

Müslüman toplumlardaki uygulamalar tıbbi yönden incelenmeli ve şayet zararlı bir şekilde uygulama varsa bunlar düzeltilmelidir.