Osmanlı Padişahları

By Sinan Kanmaz Şubat 18, 2018

Bu yazıya kaç puan verirsiniz?

[ratings]

  [h5p id="1"]

Osmanlı Devletini, kurulduğu 1299 yılından 1923’e kadar, üç kıtada kuzeyde Macaristan’dan, güneyde Somali’ye, batıda Cezayir’den doğuda Irak'a kadar 20 milyon kilometrekareye yaklaşan topraklarda, Osman Gazi’den Vahdettin’e kadar toplamda 36 adet padişah yönetmiştir.

     Osmanlı’da padişahlar, yönetim sisteminin en üstüdür ve verdikleri her karar ferman adı verilen kararnamelerde yayınlanır. İslam’daki insanın Allah’ın halifesi olması inancının yansıması olarak padişahlar "yeryüzünün halifesi" (halife-i ru-yi zemin) olarak kabul edilmekteydiler. Yavuz Sultan Selim’in 1517’de Mısır’ı fethetmesi ile birlikte Padişahlar dini bir unvan ve rütbe olarak da Halife ünvanını da almışlar ve sadece Osmanlı Devleti sınırları içinde değil tüm dünyadaki Müslümanların da lideri olmuşlardır.

    46 yıl ile en uzun süre padişahlık yapan Kanuni Sultan Süleyman’dır. 93 gün süreyle en kısa padişahlık yapan ise V. Murat’tır.

    Aşağıdaki tabloda isimleri portreleri, tahta geçtikleri tarih, tahttan indikleri tarih, tahtta kaldıkları süre, tuğraları ve haklarındaki kısa bilgilerle bu padişahları kısaca tanıttık.

I. Osman

Gazi Bey

• Ertuğrul Gazi ve Halime Hatun’un oğludur.
• Osmanlı Devleti'nin kurucusudur.
• 12997dan  1326'ya kadar 27 yıl padişahlık yapmıştır.
• Ölene kadar tahtta kalmıştır

Osman Gaçi hakkında ayrıntılı bilgi için tıklayınız.

I. Osman

I. Orhan

Gazi Bey

• Osman Gazi ve Malhun Hatun’un oğludur.
• 1326'dan 1361'e kadar 35 yıl padişahlık yapmıştır.
• Ölene kadar tahttan inmedi.
• Ölene kadar tahtta kalmıştırr.

I. Murat

Hüdâvendigar

• Orhan Gazi ve Nilüfer Hatun’un oğlu;
• 1360'den 1389'a 29 yıl kadar padişahlık yapmıştır.
• Ölene olana kadar tahttan inmedi;
• I. Kosova Muharebesi’nde şehit olmuştur.

I. Bayezid

Yıldırım, Sultân-î İklim-i Rûm

• I. Murat ve Gülçiçek Hatun’un oğludur.
• Padişahlığı döneminde Anadolu’ da Türk birliği sağlanmıştır.
• Ankara Savaşı’nda esir düşmüş ve saltanatı sona ermişitri.
• 1402'de Fetret Devri başlamıştır.
• 8 Mart 1403’te Akşehir’de tutsakken vefat etmiştir. 

Fetret Devri

1402-1413

I. Mehmed

Çelebi-Kirişçi

• I. Bayezid ve Devlet Hatun’un oğludur.
• 1413'ten 1421'e kadar 8 yıl padişahlık yapmıştır.
• Ölene kadar tahttan inmedi.

II. Murat

Koca Sultân, Gazi

• I. Mehmed ve Emine Hatun’un oğludur.
• 1421'den 1444'e kadar 23 yıl padişahlık yapmıştır. Bu tahta birinci çıkışıdır. Tahttan feragat etmiş sonra tekrar tahta çıkmıştır.
• Kendi özgür iradesiyle oğlu II. Mehmed lehine tahttan feragât etmiştir. 

II. Mehmet

Fatih

• II. Murat ve Hüma Hatun’un oğludur.
• 1444'den 1446'ya kadar 3 yıl hükümdarlık yapmıştır.
• Babasına tekrar padişah olmasını rica ettikten sonra tahtı teslim etmiştir. 

II. Murat

Koca Sultan, Gazi Han

• 1446'da tahta ikinci çıkışı defa çıkmıştır. 3 Şubat 1451'e kadar 5 yıl daha padişahlık yapmıştır.
• Tahta geri dönmesinde Yeniçeri isyanı sebep olmuştur.
• Ölene kadar tahttan inmemiştir.

II. Mehmet

Fatih Sultan Mehmet Han, Gazi

• 3 Şubat 1451'de tahta tekrar çıkmıştır. 3 Mayıs 1481'e kadar 30 yıl padişahlık yapmıştır.
• 29 Mayıs 1453’teİstanbul’u fethetmiştir. 
• İstanbul'un Fethi ile dünya tarihinde bir devir kapanıp bir devir açılmıştır.
• Osmanlı Devleti’nde ilk defa altın para bastırmıştır.
• Ölene kadar tahttan inmemiştir.

II. Bayezid

Sultan Bayezid-i Velî Han, Gazi

• II. Mehmed ve Emine Gülbahar Hatun veya Sitti Mükrime Hatun’un oğludur.
• 19 Mayıs 1481'den 25 Nisan 1512'ye kadar 31 yıl hükümdarlık yapmıştır.
• Oğlu I. Selim lehine tahttan feragât etmiştir. 
• 26 Mayıs 1512’de Dimetoka yakınlarında vefat etmiştir.

I. Selim

Yavuz Sultân Selim Han – Gazi (1517’den beri halife)

• II. Bayezid ve Gülbahar Hatun veya Ayşe Hatun’un oğludur.
• 25 Nisan 1512'den 21 Eylül 1520'ye kadar 8 yıl hükümdarlık yapmıştır.
• Doğu ağırlıklı fetihler yapmıştır.
• İslam birliği politikası gütmüştür.
• İlk Osmanlı İslam Halifesidir.  (Mısır’ın fethiyle başlar)
• Ölene kadar tahtta kalmıştır.

I. Süleyman

Kanûnî Sultân Süleyman Han
Muhteşem – Şehit

• I. Selim ve Ayşe Hafsa (Hafize) Valide Sultan’ın oğludur.
• 30 Eylül 1520'den 7 Eylül 1566'ya kadar 46 yıl padişahlık yapmıştır.
• Avrupa ağırlıklı fetihler yapmıştır. 1526 Mohaç Savaşı’nda Macar Krallığı’na son vermiştir.
• Ölene kadar tahtta kalmıştır.
• En uzun hüküm süren padişahtır (46 yıl).

II. Selim

Sarı Selim

• I. Süleyman ve Hürrem Haseki Sultan’ın oğludur.
• 29 Eylül 1566'dan 21 Aralık 1574'e kadar 8 yıl padişahlık yapmıştır.
• Denizciliğe önem vererek, Kıbrıs ve Tunus'u almıştır.
• Sefere çıkmayan ilk padişahtır.
• Ölene kadar tahtta kalmıştır

III. Murad

• II. Selim ve Afife Nurbanû Valide Sultan’ın oğlu;
• 22 Aralık 1574'ten 16 Ocak 1595'e kadar 21 yıl padişahlık yapmıştır.
• Doğu ağırlıklı fetihlere devam etmiştir.
• Ölene kadar tahtta kalmıştır. 
• Osmanlı en geniş sınırlarına bu dönemde ulaşmıştır.

III. Mehmed

Adlî

• III. Murad ve Safiye Valide Sultan’ın oğludur.
• 27 Ocak 1595'ten 20 ya da 21 Aralık 1603'e 8 yıl padişahlık yapmıştır.
• I. Süleyman’dan sonra sefere çıkan ilk padişahtır.
• Ölene kadar tahtta kalmıştır.

I. Ahmet

Bahtî

• III. Mehmed ve Handan Valide Sultan’ın oğludur.
• 21 Aralık 1603'ten 22 Kasım 1617'ye kadar 14 yıl padişahlık yapmıştır.
• Zitvatorok Antlaşması ile Osmanlı ve Avrupa eşit sayılmıştır.
• Ölene kadar tahtta kalmıştır.

I. Mustafa

Deli

• III. Mehmed ve Halime Valide Sultan’ın oğludur.
• 22 Kasım 1617'den 26 Şubat 1618'e kadar 1 yıl padişahlık yapmıştır.
• Zekâ geriliğinden ötürü Genç yeğeni II. Osman lehine tahttan indirilmişir.

II. Osman

Genç, Şehid

• I. Ahmed ve Mâh-Firûze Hatice Valide Sultan’ın oğludur.
• 26 Şubat 1618'den 19 Mayıs 1622'ye kadar 4 yıl padişahlık yapmıştır.
• 19 Mayıs 1622’deki yeniçeri isyanında tahttan indirilmiştir.
• 20 Mayıs 1622’de Sadrazam Kara Davut Paşa tarafından şehit edilmiştir. 

I. Mustafa

• Yeğenine yapılan suikastin ardından tahtta ikinci defa çıkmıştır.
• Zihnî dengesizliği nedeniyle tahttan tekrar indirilmiştir.
• 20 Ocak 1639’da İstanbul’daki ölümüne kadar hapsedilmiştir.

IV. Murad

Bağdat Fâtihi, Sahib-î-Kıran, Gazi

• I. Ahmed ve Mâh-Peyker Kösem Valide Sultan’ın oğludur.
• 10 Eylül 1623'den 8 ya da 9 Şubat 1640'a kadar 17 yıl padişahlık yapmıştır.
• Doğu ağırlıklı fetihler yapmıştır.
• Ölene kadar tahtta kalmıştır.

İbrahim

Girit Fâtihi, Asabî, Şehit

• I. Ahmed ve Mâh-Peyker Kösem Valide Sultan’ın oğludur.
• 9 Şubat 1640'tan 8 Ağustos 1648'e kadar 8 yıl padişahlık yapmıştır.
• Şeyhülislam liderliğinde gerçekleştirilen darbe ile tahttan indirilmiştir.
• 18 Ağustos 1648’de İstanbul’’da isyancıların önderi olan Sadrazam Mevlevî Sofu Mehmed Paşa tarafından boğdurulmuştur.

IV. Mehmed

Avcı

• İbrahim ve Turhan Hatice Valide Sultan’ın oğludur.
• 8 Ağustos 1648'den  8 Kasım 1687 'ye kadar 39 yıl padişahlık yapmıştır.
• İkinci Mohaç Muharebesi’nde Osmanlı Devleti’nin uğradığı yenilginin ardından tahttan indirilmiştir. 
• Edirne’de 6 Ocak 1693’te ölmüştür.

II. Süleyman

Gazi

• İbrahim ve Sâliha Dil-Âşûb Valide Sultan’ın oğludur.
• 8 Kasım 1687'den 22 Haziran 1691'e kadar 4 yıl padişahlık yapmıştır.
• Ölene kadar tahtta kalmıştır.

II. Ahmet

Gazi

• İbrahim ve Hatice Mû’azzez Sultan’ın oğludur.
• 22 Haziran 1691'den 6 Şubat 1695'e kadar 4 yıl padişahlık yapmıştır.
• Ölene kadar tahtta kalmamıştır.

II. Mustafa

Gazi

• IV. Mehmed ve Mâh-Pâre Ümmetullah (Emetullah) Râbi’a Gül-Nûş Valide Sultan’ın oğludur.
• 6 Şubat 1695'den 22 Ağustos 1703'e kadar 8 yıl padişahlık yapmıştır.
• Karlofça Antlaşması ile Osmanlı ilk defa büyük ölçüde toprak kaybetmiştir. (1699).
• Edirne Vakası olarak anılan yeniçeri ayaklanması sonucu 22 Ağustos 1703’te tahttan indirilmiştir.
• 8 Ocak 1704’te İstanbul’da vefat etmiştir.

III. Ahmet

Lale Devri Padişahı, Gazi

• IV. Mehmed ve Mâh-Pâre Ümmetullah (Emetullah) Râbi’a Gül-Nûş Valide Sultân’ın oğludur.
• 22 Ağustos 1703'ten 1 ya da 2 Ekim 1730'a kadar 27 yıl padişahlık yapmıştır.
• Lale Devri (1718-1730)’nde ıslâhatlar yapmıştır.
• Patrona Halil önderliğinde gerçekleştirilen yeniçeri isyanıyla tahttan indirilmiştir. 
• 1 Temmuz 1736’da vefat etmiştir.

I. Mahmut

Gazi

• II. Mustafa ve Saliha Sebkat-î Sultân’ın oğludur.
• 2 Ekim 1730'dan 13 Aralık 1754'e kadar 24 yıl padişahlık yapmıştır.
• Ölene kadar tahtta kalmıştır.

III. Osman

Sofu

• II. Mustafa ve Şeh-Süvar Valide Sultân’ın oğludur.
• 13 Aralık 1754'ten 29 yada 30 Ekim 1757'ye kadar 3 yıl padişahlık yapmıştır.
• Ölene kadar tahtta kalmıştır.

III. Mustafa

İlk Yenilikçi, Gazi

• III. Ahmed ve Emine Mihr-î-Şâh İkinci Kadın Efendi’nin oğludur.
• 30 Ekim 1757'den 21 Ocak 1774'e kadar 17 yıl padişahlık yapmıştır.
• Ölene kadar tahtta kalmıştır.

I. Abdülhamit

Islahatçı, Gazi

• III. Ahmed ve Râbi’a Şermi Kadın Efendi’nin oğludur.
• 21 Ocak 1774'ten 6 ya da 7
  Nisan 1789'a kadar 15 yıl padişahlık yapmıştır.
• Ruslara karşı mücadele etmiştir.
• Ölene kadar tahtta kalmıştır.

III. Selim

Bestekâr, Nizâmî, Şehit

• III. Mustafa ve Mihr-î-Şâh Valide Sultân’ın oğludur.
• 7 nisan 1789'dan 29 Mayıs 1807'ye kadar 18 yıl padişahlık yapmıştır.
• Çeşitli reformlar yapmıştır.
• Gerçekleştirdiği reformlarına karşı Kabakçı Mustafa önderliğinde tertiplenen yeniçeri isyanıyla tahttan indirilmiştir.
• 28 Temmuz 1808'de İstanbul’da Padişah IV. Mustafa’nın emriyle katledilmiştir. 

IV. Mustafa

• I. Abdülhamid ve Nükhetseza Hanımefendi’nın oğludur.
• 29 Mayıs 1807'den 28 Temmuz 1808'e kadar 1 yıl padişahlık yapmıştır.
• Rusçuk A’yan’ı Alemdar Mustafa Paşa önderliğinde gerçekleştirilen ayaklanma neticesinde tahttan indirilmiştir. 
• 17 Kasım 1808'de İstanbul'da Padişah II. Mahmud’un emriyle idam edilmiştir.

II. Mahmut

İnkılâpçı, Gazi

• I. Abdülhamid ve Nakş-î-Dil Valide Sultan’ın oğludur.
• 28 Temmuz 1808'den 1 Temmuz 1830'a kadar 31 yıl padişahlık yapmıştır.
• 1826'da Yeniçeri Ocağı'nı lağvetmiştir. (Vaka-i Hayriye)
• Ölene kadar tahtta kalmıştır.

Abdülmecid

Tanzimatçı, Gazi

• II. Mahmud ve Bezm-î-Âlem Valide Sultan’ın oğludur.
• 1 Temmuz 1839'dan 25 Haziran 1861'e kadar 22 yıl padişahlık yapmıştır.
• 3 Kasım 1839'da Osmanlı demokratikleşmesinin ilk adımı olan (Gülhane Hatt-ı Şerif-î) Tanzimât Fermânı’nı yayımlamıştır.
• 18 Şubat 1856'da (Islâhat Hatt-ı Hümâyûn-u) Islâhat Fermânı’nı ilân etmek zorunda bırakılmıştır.
• Ölene kadar tahtta kalmıştır.

Abdülaziz

Bahtsız, Şehit

• II. Mahmud ve Pertav-Nihâl (Pertevniyal) Valide Sultân’ın oğludur.
• 25 Temmuz 1839'dan 30 Mayıs 1876'ya kadar 15 yıl padişahlık yapmıştır.
• İlk kez Avrupa'ya seyahat' amacıyla giden padişahtır.
• Bakanları tarafından tahttan indirilmiştir.
• Beş gün sonra da (intihar etti ya da muhtemel bir suikâsta kurban gitti) ölü bulunmuştur.

V. Murad

Deli

• Abdülmecid ve Şevk-Efzâ Valide Sultân’ın oğludur.
• 30 Mayıs 18767dan 31 ağustos 1876'ya kadar 93 gün padişahlık yapmıştır.
• Akıl hastalığı nedeniyle tahttan indirilmiştir.
• 29 Ağustos 1904’te Çırağan Sarayı’nda vefat etmiştir.

II. Abdülhamid

Gazi

• Abdülmecid ve Tîr-î-Müjgan Kadın Efendi’nin oğlu ve daha sonra da Rahîme Piristû Valide Sultan'ın mânevî evlâdıdır.
• 31 Ağustos 1876'dan 27 Nisan 1989'a kadar 33 yıl padişahlık yapmıştır.
• 23 Kasım 1876'da (Birinci) Meşrûtiyyet'i tesis ederek anayasa (Kanûn-î Esasî) çıkarmış, daha sonra ise 13 Şubat 1878'de askıya almıştır.
• 23 Temmuz 1908'de (İkinci) Meşrûtiyyet’i yeniden ilân etmiştir. 
• 31 Mart Vakası (13 Nisan 1909) sonrasında tahttan indirilmiştir. 
• Sürgün hayatına başlamak üzere Selânik’e nakledilmiştir.
• 1912'de Selânik’in Yunanistan’a kaybedilmesiyle 10 Şubat 1918 tarihindeki ölümüne kadar Beylerbeyi Sarayı’na kapatılmıştır.

V. Mehmet

Resad

• Abdülmecid ve Gül-Cemâl Dördüncü Kadın Efendi’nin oğludur.
• 27 Nisan 1909'dan 3 Temmuz 1918'e kadar 9 yıl padişahlık yapmıştır.
• Döneminde Osmanlı gücünü yitirmiş, Balkanlar, Libya ve Ortadoğu kaybedilmiştir.
• Ölene kadar Mehmed Talât, İsmail Enver ve Ahmed Cemal Paşaların etkisinde olarak tahtta kalmıştır.

VI. Mehmet

Vahideddin

• Abdülmecid ve Gül-İstü (Gülistan) Münîre Dördüncü Kadın Efendi’nin oğludur.
• 4 Temmuz 1918'den 1 Kasım 1922'ye kadar 4 yıl padişahlık yapmıştır.
• Son Osmanlı Padişahı'dır.
• 1 Kasım 1922'de Saltanat lâğvedilmiştir.
• 17 Kasım 1922’de İstanbul’dan ayrılmıştır. 
• 16 Mayıs 1926’da Sanremo, İtalya'da sürgünde vefat etmiştir.. 

1922'de Osmanlı Saltanatı sona ermiştir. Ancak hilafet 1924'e kadar kaldırılmamıştır. Yani Cumhuriyet döneminde de kısa da olsa hilafet devam etmiştir. 

(1922-1924)

Abdülmecid

Son Osmanlı Halifesi

• I. Abdülaziz ve Hayran-î-Dil Kadın Efendi’nin oğludur.
• TBMM tarafından halife seçilmiştir.
• Hilâfet’in kaldırılmasıyla birlikte sürgüne gönderilmiştir.
• 23 Ağustos 1944’te Paris, Fransa'da sürgünde vefat etmiştir.