Kadınlar Cuma Namaz Kılmakla Sorumlu mudur?
Hanefi mezhebine göre bir kişinin Cuma Namazı ile sorumlu olması için şu şartları taşıyor olması gerekir.
- Mukim olmak. Yani bir yerde ikemet ediyor olmak. Yolcu olmamak.
- Büluğa ermiş olmak.
- Erkek olmak.
- Mazeretsiz olmak.
- Hür olmak.
Bu şartlara baktığımızda bir tanesinin erkek olmak olduğunu görüyoruz. Dolayısıyla burdan yola çıkarak kadınların Cuma Namazı kılmak ile sorumlu olmadıkları sonucuna varabiliriz. Bu konuda icma ve ittifak vardır. İslamıyetin başlangıcından bu yana on dört asırdır bunun aksini söyleyen olmamıştır. Konuyla ilgili bir hadis-i şeriflerinde Hz. Peygamber de şöyle buyurmuşlardır: "Cuma namazı cemaat halinde kılınmak üzere her müslümanın üzerine vacip bir haktır. Ancak şu dört kimse bundan müstesnadır. Köle, kadın. çocuk ve hasta." Başka bir hadiste de şöyle buyrulmuştur: "Kadınların Cuma namazı kılmaları farz değildir." Görüldüğü gibi Peygamberimiz bu konuda tartışmaya mahal bırakmayacak şekilde açıkça konuyu anlatmıştır.
Bu durumda kadınların Cuma namazı yerine geçen o günün öğle namazını evlerinde kılmaları, camide cuma kılmalarından daha faziletlidir.
Ancak kadınlar isterlerse Cuma namazı kılabilirler mi? şeklinde sorumuzu farklı şekilde sorarsak bunun üzerinde biraz durmak gerekir. Evet kadınlar da isterlerse camiye gidip cuma namazı kılabilirler. Bu durumda öğle namazını da ayrıca kılmalarına gerek yoktur. Zira cuma kılan kişinin üzerinden o günün öğle namazı düşmüş olur.
Camiye gitmek isteyen bayanların dikkat etmeleri gereken bazı hususları da hatırlatmakta fayda var. Öncelikle cami adabına, giriş çıkışlara, erkeklerin arasına karışmamaya ve namaz esnasında konsantrasyonu bozacak davranışlardan uzak durmaya dikkat etmek gerekir.
Ayrıca genel olarak bakıldığında planlaması iyi yapılmış bazı camilerimiz hariç Cuma günleri camiilerimizde bayanlara ayrılmış özel bir bölüm kalmamaktadır. Cuma namazlarında cemaat sayısı arttığından dolayı bayanlara ayrılan bölümler de genellikle erkeklere açılmakta ve buralarda dolmaktadır. Bu durumda tabiki cuma kılması farz olan erkeklere öncelik verilmektedir. Bu hususta da camiye gitmek isteyen bayan kardeşlerimiz gidecekleri camiyi bu gözle de düşünerek önceden belirlemelerinde fayda vardır. Zira Cuma kılma niyeti ile gittiklerinde yer bulamama gibi bir durumla da karşılaşabilirler.
Cuma Namazı Kılınmadan Öğle Namazı Kılınabilir mi?
Cuma namazı kılmakla yükümlü olmayan bayanlar diğer günlerde olduğu gibi öğle ezanı okununca hemen öğle namazın kılabilirler. Ancak alimlerimiz camideki Cuma cemaati cuma namazını kılmadan öğle namazını kılmayı tenzihen mekruh yani helale yakın mekruh kabul etmişlerdir. Bundan dolayı cemaati beklemek, onlar cumayı kıldıktan sonra öğle namazını kılmak daha faziletlidir. Bu durum cuma namazı kılmakla yükümlü sayılmayan hasta, yolcu vs. erkekler için de aynı şekildedir. Onların da cuma vaktinden sonra tek başlarına öğle namazını kılmaları müstehab kabul edilmiştir.