İslam'a Göre Kadının Boşanma Hakkı Var mıdır?
Boşama yetkisi İslam Hukuku'nda temelde erkeğe verilmiştir. Kadının kocasını boşama yetkisi yoktur. Ancak bu yetkinin erkeğe verilmesi, cinsiyet ayrımından dolayı değildir. Bu yetki ile beraber erkeğe bazı sorumluluklar da yüklenmiştir. Bu sorumluluklar gerçekten yerine getirilmesi zor ve ağır yüklerdir. İnsan ilişkilerinde dahi bir kişiye bir görev verdiğinizde, bu görevin düzgün şekilde yerine getirilmesi için o kişiye bazı karşılıklar verirsiniz. İslam aile hukukunda erkeğe verilen ve imtiyaz olarak görülen bu yetkilerin de sebebi yüklenen sorumluluklardır.
İslam'a göre evlilikte erkeğin çok fazla sorumluluğu vardır. Kadının ise yapmasının zorunlu olduğu fiiller yok denecek kadar azdır. Erkeğin sorumlulukları daha evlenmeden mehir ile başlar ve kadının nafakası, barınma ve giyinme ihtiyaçlarının giderilmesi, çocukların bakımı ve eğitimi başta olmak üzere bütün sorumluluklar erkeğe aittir. Kadına sorumluluk verilmediği halde bir de yetki verildiği takdirde erkek çok pasif, kadının kölesi haline gelecektir. Bu durum da hem dengeleri bozacak hem de huzurlu bir aile için gerekli altyapının olmamasına neden olacaktır.
Asıl konumuz olan başanma hakkına gelince, yukarıda anlattıklarımız kadının hiçbir yetkisi olmadığı anlamına da gelmemektedir. Kadın, kendi haklarını karşılamayan kocasına boşanma davası açabileceği gibi kocasının terk etmesi, kaybolması gibi durumlarda yada kocasında kadının cinsel ihtiyaçlarını karşılayamayacak bir kusur olması durumunda boşanma davası açabilir ve hakim, gerekli şartlar sağlanmış ise bu kişileri boşar.
Tüm bunlarla birlikte kadın isterse daha evlenmeden boşanma hakkı isteyip, evliliği süresince böyle bir yetkiyi de elinde bulundurabilir. Şimdi kadının bu boşanma yetkisi ile ilgili ayrıntılara bakalım.
Kadına Boşama ve Fesh Yetkisi Verilmesi
- Kadın, nikah akdi sırasında, günümüzdeki ifadesi ile nikah kıyılırken, istediği zamana boşanma hakkı isteyebilir. Bu kadının hakkıdır. Bu şart erkek tarafından kabul edildiği takdirde kadın istediği zaman boşanma hakkına sahip olur. Erkek bunu kabul etmezse henüz nikah kıyılmadığı için kadının baştan evlenmeme hakkı da olur.
- Kadın nikah kıyılırken boşanma hakkı istemese bile bazı durumlarda boşanma hakkına sahiptir. Bu durumlar şunlardır.
- Koca, kadının nafakasını temin edemez veya bakmaya gücü olduğu halde bakamadığını ileri sürer ve kadının nafakasını karşılamazsa kadın boşanabilir.
- Kocada, boşanmaya sebep olan cinsel kusurlar başlıklı yazımızda anlattığımız kusur ve hastalıklardan birisi varsa kadın boşanma davası açabilir. Hakim, adama tedavi için süre verir, Bu süre içerisinde adam tedavi olmazsa hakim kadın ve adamı boşar.
- Adam cinnet geçirir, akli dengesi bozulursa kadın boşanma davası açabilir.
- Kadın, saymış olduğumuz mazeretlerden herhangi birisi olmadan ve evlenirken boşanma yetkisi de almadan boşanmak isterse, İslam'a göre mal karşılığında boşanılabilir mi? yazımızda anlattığımız şekilde, kocasına para yada mal vererek kendisini boşamasını talep edebilir. Adam bu durumda para alabilir ve bu para haram olmaz. Bu uygulamaya "hul" ismi verilmektedir.