Bitcoin Piyasası

By Sinan Kanmaz

22 Mayıs 2010'da Laszlo takma isimli bir kullanıcı, Bitcoin kullanarak, 2 adet pizza satın almıştır. Pizzayı başka bir Bitcoin kullanıcısı, 10.000 Bitcoin karşılığında, Dominos'tan Laszlo adına satın alıp adresine göndertmiştir.

22 Mayıs 2010, Bitcoin'in tarihte ilk defa takas aracı olarak kullanıldığı gündür. Dünyanın pek çok yerinde 22 Mayıs Laszlo'nun Pizza Günü olarak kutlanmaktadır. Bitcoin'in değeri, diğer her türlü mal, ürün ve parada olduğu gibi, talep ve arzın dengelendiği noktada oluşur. Bitcoin'in değeri, coğrafi olarak uygunluğu, yaygınlığı, kabul edilirliği, yatırımcının ona olan güveni, gerçek hayatta ödeme aracı olabilmesi ve marketin o anki duyarlılığı ile ilişkilidir.

1 Aralık 2016 tarihi itibarıyla;

  • Piyasada toplam 16.018.575 Bitcoin vardır.
  • 1 Bitcoin, 10.026 Amerikan Dolarıdır.
  • Piyasa Değeri (Market Capitalization) 069.035.148 Amerikan Dolarıdır
  • Gün içi yapılan toplam işlem 387 BTCdir.
  • Gün içi yapılan toplam işlem 432.628 Amerikan Dolarıdır.
  • Gün içi 26.804.422 Amerikan Dolarlık, Dolar ile BTC takası yapılmıştır.

 

Bitcoin arkasında devletler, merkez bankaları, şirketler yoktur, bireylere dayalıdır. Bitcoin'i kullanan birey sayısı arttıkça, daha iyi çalışan ve speküle edilemez bir piyasa haline gelecektir. 02 Ocak 2011 tarihinde 0,30$ olan Bitcoin, 29 Kasım 2013'te 1,242 Amerikan Dolarına kadar yükselmiştir [43]. 2014 yılının sonlarında ise 300$'a kadar düşmüştür. Bu düşüş, doların değerlenmeye başlaması, Bitcoin'i yasal olmayan faaliyetlerde kullanan Silk Road sitesinin kapatılması, Çin hükümetinin Bitcoin aleyhine düzenlemeleri veya bunun olağan bir piyasa hareketi olması gibi görüşlerle açıklanmaya çalışılmaktadır. Ancak, Bitcoin, 2016 yılında tekrar yükseliş trendine girmiştir. Bitcoin kullanıcısı arttıkça, Bitcoin kullanımı yaygınlaştıkça, fiyat oynaklığının azalması beklenmektedir. Bitcoin fiyatının, ucuz olduğunu düşünen yatırımcılar Bitcoin alıp, uzun vade saklayıp, hedeflediği fiyata geldiğinde satmayı planlayabilirler. Silikon vadisi girişimcilerinden Chris Dixon, gelecekte 1 Bitcoin değerinin 100.000 Amerikan Doları olacağını tahmin etmektedir. Uzun dönemde, 1 satoshi'nin 1 cent'e eşitleneceği ve 1 Bitcoin'in, 1.000.000 Amerikan Doları olacağını iddia edenler de vardır. Hiç kimsenin geleceği tam olarak tahmin edemeyeceğini unutmamak gerekir. Bitcoin, çıktığı ilk günden bu yana yaygınlaşmakta ve insanların güvenini kazanmakta olsa da, hiçbir para birimi felaketler ve zor zamanlar karşısında tam olarak güvenli olamaz. Örneğin; Weimar Cumhuriyeti (1918-1933) döneminde, Alman Markı hiperenflasyon yüzünden değersiz hale gelmiştir. Günümüzde ise Zimbabve Doları değersizleşmiştir. Bitcoin'in, para arzı sınırlı olduğundan, hiperenflasyon sebebiyle değerinin düşmesi beklenmez. Fakat, teknolojik başarısızlıklar, Bitcoin karşısında diğer para birimlerinin aşırı değer kazanması, politik konular ve ülkelerin düzenlemeleri Bitcoin'in değerini düşürebilecektir.

Bitcoin Piyasasının Altın ve Foreks Piyasası İle Karşılaştırması

Unutmamak gerekir ki, on binlerce yıldır, altının kalıcılığına, nadir bulunuşuna ve kolay parçalara ayrılabilmesine, enflasyon ve ekonomik çalkantılara karşı güvenli bir yatırım aracı olmasına alışığız. Bitcoin çok yeni fakat bir o kadar hızlı kabul gören yeni nesil para birimidir. Bitcoin, altın ve forekste olduğu gibi, dalgalı bir piyasada, ana sermayeyi koruyarak kar etmek için, zarar kes (stop loss) ve kârı al (take profit) stratejileri ile işlem yapılabilen bir piyasadır. Bitcoin, fiziki olmamasından dolayı altından çok, kaldıraç kullanılmayan foreks kontratlarına benzetilebilir. Foreks piyasalarında 5/24 işlem yapılabilirken, Bitcoin 7/24 işleme hazırdır, ancak foreks piyasasında günlük trilyonlarca Amerikan Doları işlem yapılırken, görece daha küçük ve yeni olan Bitcoin piyasasında yaklaşık 200 milyon Amerikan Doları işlem yapılmaktadır.

Bu yazı "Sermaye Piyasası Kurulu Araştırma Dairesi"nin Araştırma Raporuna göre hazırlanmıştır.