Allah'ın 99 İsmi: Esmaül Hüsna ve Anlamı

Esmaül Hüsna, en güzel isimler anlamına gelmektedir. Bu terim Allah'a nispet edilen isimleri ifade eder. Araf Suresi 180. ayette de "En güzel isimler Allah'ındır." buyurulmuştur. Bu isimler genellikle Kur'an-ı Kerim'de geçen Allah'ın isimleridir. Esmaül Hüsna kavramı da Kur'an'da 4 farklı ayette geçmektedir.

Kur‘an-ı Kerim'i dikkatli bir şekilde okuduğumuzda, başından sonuna kadar Allah’ın isimleriyle dolu olduğunu görürüz. Besmele de dahi Allah'ın isimleri zikredilmektedir. Besmele de Allah, Rahman ve Rahim isimleri geçmekte, ilk sure olan Fatiha’da da Allah, Rabbu’l-âlemin (Âlemleri terbiye eden), Rahman, Rahim, Maliki yevmi’d-din (hesap gününün sahibi) isimleri zikredilir. Son sure olan “Nas”da ise şu isimlerle karşılaşırız: Rabbu’n- nas (insanların Rabbi), Meliku’n- nas (insanların hüküm-darı), İlahu’n- nas (insanların ilahı).

Allah'ın İsimleri Kaç Tanedir?

Sadece Kur’an’da geçen Allah'ın isimleri 100’den fazladır; muhtelif hadislerde Allah’a nisbet edilen başka isimler de mevcuttur. Esmaül Hüsna kavramı, bu isimlerin tamamını içine almaktadır. Ancak Esmaül Hüsna denildiği zaman daha çok Allah'ın 99 ismi anlaşılmaktadır. Bunun nedeni ise Ebu Hureyre'den rivayet edilen bir hadis-i şeriftir. Bu hadiste Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed “Allah’ın doksan dokuz -yüzden bir eksik- ismi vardır. Bunları ezberleyip benimseyen (ihsâ) cennete girer.” buyurmuştur. Bu yüzden genel kabule göre ve Müslümanlar arasındaki yaygın olarak bilinen bilgiye göre Allah'ın 99 ismi vardır. Bu yüzden Esmaül Hüsna denildiği zaman da Allah'ın 99 ismi anlaşılmaktadır. Ancak yukarıda söylediğimiz gibi sadece Kur'an'da geçen Allah'ın isimleri 100'den fazladır. Bunun içine sıfatları, fiillerden türetilen isim ve sıfatları da dahil edersek sayı çok daha fazla olmaktadır. Peki Allah'ın çok daha fazla ismi varsa Peygamber Efendimiz neden "Allah'ın 99 ismi vardır." demiştir.

Peygamberimiz Neden "Allah'ın 99 İsmi Vardır" Demiştir?

Allah Teala'nın bir çok ismi vardır. Bizim bildiklerimiz dışında da bilemediğimiz daha bir çok ismi olabilir. Ancak Peygamberimiz Allah'ın 99 ismi vardır. buyurmuştur. Bunun sebebi kesretten kinaye olabilir. Yani Peygamberimiz 99 ifadesi ile çok fazla demek istemiş olabilir. Başka bir hadiste Allah'ın gayb ilminde sakladığı isimlerinin de olduğunu söylemiştir. Bu durumda 99 ifadesinin çok fazla anlamı için kullanılmış olma olasılığı yüksek olmaktadır.

Sayı ile ilgili bu duruma rağmen Allah'ın 99 tane ismini ezberlemek ve bunları ibadet niyetiyle zikretmek, bu isimlerle ibadet etmek Müslümanlar için önemlidir. Çünkü Allah'ın isimleri ile yapılan dualar kabul edilir ve her daim onu zikretmek önemli bir ibadettir. Zikir ise lafzen isim ile yada manen tefekkür ile yapılır. Şimdi Allah'ın bu 99 ismini görelim.

Allah'ın 99 ismi: Esmaül Hüsna

Peygamberimizin "Allah'ın 99 ismi vardır." hadisi bir çok hadis kitabında mevcuttur. Ancak bunlardan sadece iki tanesinde Allah'ın isimleri sıralanmıştır. Bunlar Tirmizi ve İbn Mace'dir. Şimdi Tirmizi'nin rivayet ettiği Esmaül Hüsna listesini alfatik sıraya göre görelim. 

Şimdi bir de İbn Mace'de geçen Allah'ın 99 ismini görelim. 

Bu listeler yukarıda da belirttiğimiz gibi sadece Tirmizi ve İbn Mace'de geçmektedir. Buhari ve Müslim gibi kaynaklarda hadisin baş kısmı yani “Allah’ın doksan dokuz -yüzden bir eksik- ismi vardır. Bunları ezberleyip benimseyen (ihsâ) cennete girer.”  bölümü vardır ama liste yoktur. Bu durum listenin daha sonra hadisi rivayet edenler tarafından eklenmiş olabileceğini göstermektedir. Ancak bu kelimelerin Allah'ın isimleri olduğu konusunda şüphe yoktur.

Tirmizi ve İbn Mace'nin vermiş olduğu listelerde bazı farklılıklar da vardır. Daha ayrıntılı bilgi sahibi olmak isteyen okurlarımız yukarıdaki listeleri karşılaştırmalı okudukları takdirde bu farklılıkları zaten göreceklerdir. Biz yine de liste olarak bu farklılıkları gösterelim. 

Bununla birlikte Kur’an’da yer aldığı halde bu iki rivayette görülmeyen isimler de vardır. Bu isimleri de bir liste şeklinde verelim.

Bir de yukarıdaki Esmaül Hüsna hadisini dikkate almadan sadece Kur'anda geçen Allah'ın isimlerinden derlenen 99 isim listeleri vardır. Bu şekilde liste yapan alimlerden bir tanesi de İbn Hacer'dir. İbn Hacer'in bu listesine de bir bakalım.

Kur'an'da geçen Allah'ın isimleri bunlardan ibaret değildir. Kur'ann'da geçen Allah'ın isimlerinin sayısı 99'dan fazladır. Şii kaynaklarında geçen ve tüm İslam dünyasının önem verdiği Cevşen'de ise her birinde 10 isim olan 100 bab bulunmakta ve Allah'ın isimlerinin sayısı bine ulaşmaktadır. 

Esmaül Hüsna'nın Sırları

Esmaül Hüsna, başta peygamberimizin hadisinde olduğu gibi ezberlenmesi ve okunması tavsiye edilmiştir. Bununla beraber bir Müslümanın dinini tam olarak yaşaması ve Allah'a tam bir kul olabilmesi için öncelikle rabbini tanıması gerekir. Bu yüzden Allah'ın isim ve sıfatlarını bilmek ve sırlarına vakıf olmak çok önemlidir. Burada sadece bir kaç tanesini hatırlatmak istiyorum. 

1. Esmaül Hüsna'yı ezberleyen kişi cennete girer. Çünkü Peygambermiz “Allah’ın doksan dokuz -yüzden bir eksik- ismi vardır. Bunları ezberleyip benimseyen (ihsâ) cennete girer.”  buyurmuştur.
2. Esmaül Hüsna, Allah hakkında yücelik ve aşkınlık ifade eder ve kullarda saygı hissi uyandırır.
3. Zikir ve duada kullanılmaları halinde kabule vesile olur ve sevap kazandırır.
4. Kalplere huzur ve sükun verir, lütuf ve rahmet ümidi telkin eder.
5. Bilginin değeri bilinenin değerine bağlı bulunduğu ve bilinenlerin en şereflisi de Allah olduğu için esmaül hüsna bilgisine sahip olanlara bu bilgi meziyet ve şeref kazandırır.
6. Esmaül hüsna, Allah için vâcip, câiz ve mümteni‘ olan sıfatları içermesi sebebiyle O’nun hakkında yeterli ve doğru bilgi edinmemize imkan verir.